"Meester, dat is van de Kleine Einsteins"

Klassieke muziek en kinderen: het werkt!

Ik zet vaak muziek op in de klas. Niet alleen omdat ik daar zelf van kan genieten. Maar nog meer om de kinderen in contact te brengen met muziek, meestal andere muziek dan ze gewoon zijn. Toegegeven, in iTunes op mijn laptop staan ook de hitjes die de kinderen van A tot Z kunnen meezingen en dat doen ze dan ook! 'Doe je mee allemaal in een kei leuk verhaal...'.

Waar kinderen ook van kunnen genieten is het meezingen op de echte klassieke kinderliedjes. Kaatje van Ketnet heeft zo een leuk cd'tje uit. Kapitein Winokio ook: de Berentrilogie. Op youtube vind je heel wat verschillende versies van kinderliedjes.

De laatste tijd besteed ik echter meer aandacht aan klassieke muziek. In tegenstelling tot wat veel volwassenen denken, kunnen kinderen hier oprecht van genieten. Het zorgt voor een sfeer in de klas tijdens het werken, tijdens het knutselen en tekenen. Kinderen laten zich erdoor inspireren. Regelmatig zie ik hen onbewust mee wiegen, ritmisch te werk gaan. Maar vooral: ze stralen dan een soort van rust uit, een kalmte die nodig is om zich te kunnen concentreren.

Jonge kinderen komen al gauw in contact met klassieke muziek en dat blijkt hen enorm te boeien. Het illustreert voor hen een fantasiewereld waar ze zich als een figuurtje in voortbewegen. Het lijkt wel een droom, een sprookjesdroom. Als baby krijgen ze al een dosis klassiek boven hun hoofd, letterlijk. De trekfiguurtjes bovenaan het wiegje geven hen een klassiekje waarvan ze rustig worden en kunnen inslapen. De Efteling kiest bewust voor zulke kinderfantasiemuziek bij hun attracties en sprookjes. Het zijn deuntjes die blijven rondzweven in het hoofd. Iedereen geeft er een andere betekenis aan, een die bij hem of haar past, die bepaalde gevoelens opwekken. Ook op televisie kunnen ze bijna dagelijks in contact komen met klassieke werken: bijna alle Disneyklassiekers, Tom & Jerry, de Symfollies, ... . Bij de Kleine Einsteins worden kinderen zelfs uitgedaagd actief mee te doen op klassieke muziek. Ze dirigeren mee, zingen de tekst en maken kennis met muziektermen als allegro of staccato.

Wanneer ik vroeger klassieke muziek wilde laten horen, reed ik naar de bieb in Turnhout, een provinciestadje niet ver van hier, ontleende er enkele cd's en kopieerde ze in iTunes.

Zo kreeg ik stilaan een aardige afspeellijst vol.

Toen ook de klassieke radiozender Klara de klassieke muziek sexy wilde maken voor kinderen, bracht die onder de titel Klara 4 Kids een klassiek muziekfeest en daarbij 4 cd's uit. Elk album kreeg hierbij een ander thema en een aantrekkelijk jasje:

• Prinsen en Prinsessen: klassiek met een kroontje
• Ezels en Elfen: klassiek uit het toverbos
• Poppen en Soldaatjes: klassiek uit de speelkamer
• Van Aap tot Zwaan: beestig klassiek

Tegenwoordig maak ik gebruik van Grooveshark (als alternatief voor het in België nog niet beschikbare Spotify). Ik maakte een afspeellijst 'Classics for Kids' die ik nu regelmatig in de klas opzet tijdens het werken. Passief klassieke muziek luisteren, dus. De leerlingen laten zich onderdompelen in een klassiek bad vol muziek. Net voor de paasvakantie, toen de afspeellijst al enige vorm begon te krijgen, testte ik 'm uit bij de eenaatjes, waarop K. onmiddellijk zijn potlood boven het hoofd hield en ermee begon te zwaaien: "Meester, wij zijn precies de Kleine Einsteins".

Om op een actieve manier aan de slag te gaan met klassiek, vind je op de website van Klara ook educatieve fiches m.b.t. hun Klara 4 Kids reeds. Interessante activiteiten die de leerlingen nog doelgerichter naar klassieke muziek doet luisteren.

Andere ideetjes om actief met klassieke muziek te werken:

• ritmische bewegingsoefeningen, eventueel met linten, ballen, ballonnen;
• samen een dans maken op de muziek;
• tekst bedenken bij het stuk met aandacht voor ritme en melodie;
• schrijfdans;
• abstracte (lijn)tekeningen maken;
• poppenspel met vingerpopjes bedenken;
• verhaal maken over het werk (cfr. Peter en de Wolf);
• ritmische oefeningen met percussie-instrumenten;
• klanken bedenken die overeenstemmen met de muziek:
• ...