zondag 12 juni 2011

Tekeningetjes maken

ASSOCIËREN DOOR TE TEKENEN
In het artikel 'associëren kan je leren' vertelde ik al over de woordenwolkjes die wij telkens bij een thema WO maakten.  Het nieuw gestarte thema 'dieren' kreeg zo ook een geweldig woordenweb.  We verbraken zelfs ons klassikaal record in aantal woorden.  Het onderwerp spreekt natuurlijk wel erg tot de verbeelding van de kinderen.  Al gauw moest ik ze afremmen in het benoemen van alle diersoorten die ze zich maar konden voorstellen.  Met vragen als 'wat doen dieren?', 'waar vind je dieren?' en 'ken je bekende dieren?' stuurde ik hen toch nog wat andere richtingen uit.  Ik denk dat we ruim 100 woorden konden verzamelen.

Tijdens het hoekenwerk dat hierop volgde, mochten de kinderen traditiegetrouw hun mapje opfleuren met hun tekenkunsten.  Ze doen dit graag!  De kinderen fantaseren erop los en bedenken de gekste situaties waarin de dieren voorkomen.  Enkelen ontwierpen zelf een eigen diersoort, anderen vroegen dierenboeken om zo realistisch mogelijk te werken.  De associatiehoek was opnieuw een succes.  En hoewel hier vooral het denkproces in de kijker staat, mogen de resultaten best gezien worden!

VRIJ TEKENEN MET BEPERKING
Al vaker viel het me op dat kinderen heel geconcentreerd bezig zijn als je ze vrij laat tekenen.  Kinderen vinden het fijn om eens zelf hun onderwerp te kunnen kiezen.  Heel vaak gaat dit gepaard met de periode van het jaar (Sinterklaas, lente, vakantie, ...) en wordt dit 1 grote tekening waarbij het hele blad gevuld wordt.  Een leerkracht zou een leerkracht echter niet zijn als hij aan een vrije opdracht geen doelbewuste beperking oplegt.  Zo kan je hen bijvoorbeeld enkel met (variaties van) blauw laten werken.  De vrije tekening wordt beperkt door de kleur.  Kinderen zullen op zoek gaan naar zaken die voor hen blauw kunnen zijn of ze koppelen de kleur aan een gevoel dat hun tekening zal sturen.  Zo ontstaat  een volledig ander beeld en ontdekken de kinderen de mogelijkheden van beperkingen.

In de loop van het schooljaar werken onze eenaatjes regelmatig aan hun tekenvaardigheden.  Af en toe zetten we de banken in een vierkant.  Alle kinderen krijgen een blad waarop ze gedurende 3 minuten hun ding kunnen doen.  Na het signaal geven we het blad in wijzerzin door waarna het kind zaken bijtekent binnen het oorspronkelijk gekozen thema.  Hiervoor krijgen ze slechts 1 minuut de tijd.  Veel tijd om na te denken is er niet.  De kinderen worden verplicht om snel associatief te denken.  Na de minuut worden de bladen weer doorgegeven totdat die terug bij de eigenaars zijn.  Elk kind krijgt dan een blad met een zelf gekozen thema waaraan alle kinderen van de klas hebben gewerkt: verschillende stijlen, veel ideeën.  

DOEDELEN 
Als kinderen vrij willen tekenen in de klas, wil ik dat graag stimuleren.  Iedereen heeft een A5je dat gebruikt wordt als volgkaart bij het werken.  Een kaart om te telkens onder de volgende oefening te leggen.  Als de taken gemaakt zijn, mogen ze deze omdraaien om hun hersenkronkels erop neer te kladden.  Je ziet niet enkel hun tekenvaardigheid verhogen, maar ook hun creatief denkvermogen.  Ze zoeken naar datgene dat past bij hun compositie.  Sommigen tekenen erg figuratief, anderen werken eerder abstract.  Maar allemaal doen ze dit heel precies.  De beperking van tijd en ruimte wordt hen opgelegd: een A5je is niet groter dan 15cm x 21cm en hier moeten ze een hele periode mee overbruggen (totdat het schriftje uit is).  Ze worden als het ware verplicht om essentieel te denken: wat is de moeite om aan mijn doedels toe te voegen?  


Om tekenvaardigheden bij kinderen te stimuleren, zijn er tal van publicaties op de markt.  Als grote fan van Kapitein Winokio raad ik iedereen het aaiBoek aan.  Verder zijn er ook Het Grote Jongens Tekenboek en Het Grote Meisjes Tekenboek van Andrew Pinder, waarin kinderen naar hartenlust kunnen doedelen.  Laat de fantasie maar werken!
Om inspiratie te krijgen voor het maken van knappe doedels, bezorg ik de kinderen af en toe een doedelkleurplaat.  Op Patterns For Colouring vond ik er heel wat, te gebruiken in verschillende thema's.  


bronnen:

1 opmerking: