zondag 29 januari 2012

Records verbreken!

ZE WORDEN GROOT
Vanaf januari kan ik van de eenaatjes écht zeggen dat ze kinderen van de lagere school zijn.  Ondertussen zijn ze vertrouwd met de grote school, kennen ze de leerkrachten en de werking.  Meestal weten ze zelfs dat de klas er is om dingen bij te leren en in te oefenen.  Zo zullen wij elke dag intensief werken aan lezen, schrijven en rekenen.  Door veelvuldig en herhaaldelijk aan het werk te gaan, zullen de technieken goed beklijven.  

"ONTLUIKEND HOOFDREKENEN"
Tijdens de rekenlessen hebben de kinderen stap voor stap de verschillende cijfers tot 9 leren kennen.  Natuurlijk gebruikten ze deze al lang in de telrij en bij het aangeven van hoeveelheden.  Het is echter belangrijk dat de cijfers voor hen een inhoud hebben.  Met behulp van materiaal, schijfjes, rekenrekje en de getalbeelden kregen de cijfers betekenis.  Tijdens dit proces werd er kennis gemaakt met de bus.  Hoeveel mensen zitten er in de bus?  Hoeveel stappen er op/uit?  Hoeveel mensen zitten nu in de bus?  De bewerkingen waren geboren.  We deden allemaal mee met de schijfjes op het busblad.  Daarna met het rekenrek.  Hierdoor kregen de bewerkingen inhoud.  Tijdens deze betekenisvolle bewerkingsactiviteiten wisselde ik bewust 'plus' af met 'vermeerderen', 'bijdoen', 'vergroten', 'meer' en 'erbij'.  Stilaan kreeg dus ook het teken + een betekenis.  Voor het teken - was dat niet anders.

AUTOMATISEREN TOT 10
Vanaf januari ben ik gestart met het bewust memoriseren en automatiseren van de sommen.  Deze kregen in de eerste trimester een inhoud, zodat ze nu vlot zouden gemaakt kunnen worden.  Dat is belangrijk voor het latere hoofdrekenen.  Wanneer we binnenkort boven de 10 zullen rekenen, komen er technieken aan te pas waarbij de basisbewerkingen tot 10 vlot gebruikt moeten worden.  Wanneer kinderen een som als 12 + 5 oplossen, wordt er verwacht dat 2 + 5 eenvoudig kan worden opgelost.  Dat is de reden waarom we intensief werken aan het automatiseren van de bewerkingen tot 10.  Het verdelen van deze sommen in categorieën kan helpen om vlot tot een antwoord te komen.  Zo vond ik bij de downloads van Onderwijsgek verschillende somtypen voor de bewerkingen tot 10.



Het doel van automatiseren is om snel het antwoord te kunnen geven op een som met behulp van, door de leerling al bekende, rekenfeiten en handige strategieën.  De leerlingen voeren een oplossingsstrategie uit die zonder nadenken uitgevoerd kan worden en die rechtstreeks naar de oplossing leidt.  Leerlingen rekenen dus zonder veel bewuste aandacht voor de berekening zelf. Automatiseren staat dus niet op zichzelf en betekent niet het gedachteloos instampen van strategieën en oplossingen. Door regelmatig te oefenen op tempo verloopt het uitrekenen van de sommen uiteindelijk foutloos, vlot en vloeiend. 

RECORDS VERBREKEN
Elke dag starten we met een kort moment sommen oefenen.  Elke leerling heeft hiervoor zijn eigen sommenboekje.  Elke ochtend, na het vaste moment in de zithoek, krijgen de eenaatjes voortaan 40 sommen voorgeschoteld.  De bedoeling is om er zo veel mogelijk juist te hebben binnen de 3 minuten.  De tijd wordt op het digibord getoond met een time timer.  Na het invullen, verbeter ik de antwoorden en noteer de scores op de eerste bladzijde.  Op de tweede bladzijde van het boekje staat een grafiek waar de evolutie wordt bijgehouden.  Zo krijgen we elke dag de kans om ons eigen record te verbreken.  Kinderen die de 40 sommen binnen de tijd klaar hebben, raad ik telkens aan om naar de aftelklok te kijken.  Zij proberen de volgende dag meer tijd over te houden.  En of er records verbroken worden!  Vaak hoor ik een 'YES' of 'WOOW' bij het eindsignaal.  De kinderen spelen tegen zichzelf en zijn zich ervan bewust dat ze beter worden in de bewerkingen.  Het sommenboekje kan gedownload worden via deze link op Klascement of stuur me een mail voor de printklare versie.  


INOEFENEN
Naast de dagelijkse verwerking van de bewerkingen, is het natuurlijk belangrijk dat er heel vaak geoefend wordt op de sommen tot 10.  Via verschillende activiteiten oefenen we hier vaak op tijdens de lesdagen.  Ik maakte op Quizlet flitskaarten met alle sommen.  De kinderen bedienen zelf het digibord en laten aan de anderen de sommen en hun antwoorden zien.  




We oefenen ook op meer speelse manieren onze sommen.  Terwijl ik meneer Konijn, een blauwe snoezige knuffel, door de klas gooi, roep ik een som.  Diegene naar wie het beest geworpen is, zegt zo vlug mogelijk het antwoord en gooit 'm terug.  Bloggende schoonzus/juf Hilde berichtte vorige week over een manier om in de klas de tafels te oefenen.  De kinderen wandelen, dansen door de klas op een vrolijk muziekje.  Wanneer de muziek stopt, zoeken ze een vriendje en bestoken elkaar met de bewerkingen.  Eenvoudig te vertalen naar de sommen tot 10.  Hits van Gotye, Stromae en Bruno Mars knalden al door de boxen tijdens onze rekenles.  Door beweging te koppelen aan de hersenactiviteit, zouden kinderen beter onthouden.  We zullen tijdens onze rekenactiviteiten ook nog gebruik maken van de speelkaarten, dobbelstenen, vliegenmeppers en wat ik nog meer zal tegenkomen.


Rekenen saai?!  Helemaal niet!


BRONNEN:

2 opmerkingen:

  1. ik hoorde het van 1 van je 1aatjes dat ze moeten werken met een timer. ik vraag me alleen af of dat ook geen stress bezorgd aan de kinderen? ik snap nu door het lezen van je blog meer waarom er met die timer wordt gewerkt. toen ik het van je 1aatje hoorde dacht ik enkel maar aan de druk die al van kleins af aan op de kinderen wordt gelegd. ik denk dat het voor sommige kinderen met een timer werken toch wel wat onderliggende stress met zich mee brengt...

    Tine

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Beste Tine,
      Dank voor je reactie. Natuurlijk is het niet zo dat de kinderen onvoorbereid aan het tijdrekenen gaan. Vooraf werd aan iedereen duidelijk uitgelegd dat dit geen race tegen de tijd is, maar een wedstrijd tegen zichzelf. Ze proberen zo steeds zichzelf een stapje verder te brengen. Ik zou hier gedrevenheid niet durven verwarren of vergelijken met stress.
      Het is zo dat het oplossen van de sommen tot 10 heel erg vlot moet gaan om aan het eigenlijke hoofdrekenen te kunnen beginnen. Door eerst met concrete situaties te werken (bus) en de cijfers tot 10 een betekenis te geven, gaan de kinderen hier bewuster mee om. Het wordt trouwens herhaaldelijk gezegd dat het niet de bedoeling is om alle sommen te maken! De bedoeling is dat ze er sneller/beter in worden. Bovendien is dit een inoefening. Geen toets, geen punten, fouten maken mag!!! zie ook: http://overonderwijs.blogspot.com/2011/04/foutjes-maken-magmoet.html

      Verwijderen