We zijn op school om te leren. Daarover bestaat in onze klas geen twijfel. We zitten tenslotte in het 1ste LEERjaar. We leren lezen, schrijven en rekenen en zijn ons daar volop bewust van. Voor deze drie kernvakken wordt bij ons de basis gelegd om tijdens de verdere (school)loopbaan mee aan de slag te kunnen. De kinderen worden vaardigheden aangebracht. Deze zijn eerder op het kunnen gebaseerd dan op het kennen of weten. Vaak wordt in de klas herhaald waarom de kinderen deze vaardigheden krijgen aangeboden. Leren lezen is nuttig. Regelmatig brengen we het belang ervan in de kijker tijdens het technisch leesproces. Door de leerstof en het leren geregeld in vraag te stellen, geven we kinderen inzicht in de bruikbaarheid ervan.
Voor rekenen, lezen en schrijven wordt in menig klas een vast stramien gevolgd. De leerlijnen liggen vast, de opbouw is duidelijk. Af en toe afwijkend van de methode, maar de basislijnen hiervan zullen grotendeels gevolgd worden. Wat de muzische vakken en wereldoriëntatie betreft, is er meer ruimte voor eigen inbreng. Hoe de lessen worden opgevuld, welke thema's aan bod komen en hoe aan de leerplannen voldaan wordt, is meestal de keuze van de leerkracht. Na het inschatten van de interesses en leefwereld van de kinderen kunnen de onderwerpen gekoppeld worden aan de leerplannen en eindtermen van het vakgebied. De lessen kunnen echter rijker gemaakt worden door de keuze aan de kinderen over te laten.
In eerste instantie schrikken kinderen bij de vraag: "Wat willen jullie nu leren?" Ze zijn niet gewend aan de inspraak in het leerproces op school. Het geeft hen de kans verantwoordelijkheid op te nemen en meer inzicht in hun zelfkennis. Bovendien zorg je voor een grotere betrokkenheid tijdens het leren.
Wij startten vorige week het thema 'in de ruimte'. Tijdens het inleidende klasgesprek kondigde ik het nieuw WO-thema aan, wat meteen laaiend enthousiast onthaald werd. Honderduit vertelden de eenaatjes hun kennis over de planeten, het heelal, de zon en de aarde. De doelstellingen uit het leerplan waren al bereikt nog voor het thema startte. Het deed me grijpen naar een vraag die ik in de klas, naar eigen gevoel, nog te weinig stel: "Wat willen jullie leren over het thema?" Verbaasde gezichten staarden me aan. Niet lang daarna kreeg ik de meest verwonderende vragen teruggekaatst. Ze wilden wel eens weten waarvoor die magneet in de aarde eigenlijk dient. Ook interessant is, zo werd gesteld, hoe het is om op de maan rond te lopen. Hoe ver gaat de ruimte eigenlijk? Waarom draait de aarde? Hoe kan het dat we soms maar een stuk van de maan zien? Hoe komt het dat de zon groter lijkt dan de sterren, maar eigenlijk kleiner is? Ongelooflijk veel interessante vragen, die ik voor het starten van het thema niet aan bod wilde laten komen, maar veel zeggen over de onderzoekende houding van de kinderen. We losten tijdens het klasgesprek al enkele van de vele vragen op door ze aan elkaar te stellen. Wat de één weet, kan anderen van hun vragen afhelpen en omgekeerd. We leerden van en met elkaar. We vulden elkaar aan met weetjes en informatie.
Al gauw werd voorgesteld om ruimteboeken van thuis mee te mogen brengen. We zouden een ware ruimtebibliotheek opstarten in de klas. Elk moment vrij betekent tijd om in de ruimteboeken te snuisteren, op zoek naar sprekende afbeeldingen en extra informatie. Zo leerden de eenaatjes al zelf dat hond Laika het eerste dier was in de ruimte. Hij overleefde de reis jammer genoeg niet. Met meelijwekkende interesse kreeg ik de foto onder mijn neus geduwd.
Nog meer informatie kunnen we halen van het internet. 's Werelds grootste bibliotheek. Op verschillende sites gingen we op zoek naar ruimteweetjes allerhande. De eerste man op de maan, de draaiingen van de aarde en de maan, de verschillende planeten, ... . Ze hebben voor ons geen geheimen meer. We gebruikten ook Google Earth om een beeld te kunnen vormen van de aarde, gezien vanuit de ruimte. Ook de maan en de planeet Mars konden we bekijken.
Bij het hoekenwerk werd ook een informatiehoek opgebouwd. Alle weetjesboeken over de ruimte lagen er ter inzag. Daarbovenop beschikten de kinderen in de infohoek ook over een laptop. Met behulp van QR-fiches gingen ze op zoek naar antwoorden op hun vragen. Een activiteit die ik nu voor de 2de maal in de klas breng en opnieuw erg enthousiast werd onthaald. De kinderen zochten gericht naar info, gingen verbanden zien tussen de info uit de boeken en deze uit de filmpjes. Er werd over gepraat tijdens het bekijken en lezen. De vraag of we iets hadden bijgeleerd hiermee, bleek overbodig. Natuurlijk! De gevonden antwoorden passeerden de revue. Gekoppeld aan nóg meer informatie over de zon, maan, planeten en sterren.
Naast alle weetjes en kennis opgedaan te hebben, hebben de kinderen natuurlijk ook een enorm proces afgelegd tijdens deze activiteiten. Ze gingen zelfstandig op zoek naar antwoorden op hun eerder gestelde vragen. Ze stelden zichzelf de vraag wat ze graag wilden bijleren. Hun interesseveld werd afgetast. Ze weten dat en waar ze informatie kunnen opzoeken en kunnen die bronnen raadplegen. Wanneer kinderen zelf op zoek gaan naar informatie, zullen ze deze ook moeten kunnen filteren naar relevantie. Het geeft hen de nodige verantwoordelijkheid en inspraak in hun eigen leren.
Wat begon met een onschuldige vraag ("Wat willen jullie leren?") leverde naderhand bekeken een heel rijk leerproces op. Kinderen leren van en met elkaar en weten hoe ze op zoek kunnen gaan naar antwoorden.
Voor rekenen, lezen en schrijven wordt in menig klas een vast stramien gevolgd. De leerlijnen liggen vast, de opbouw is duidelijk. Af en toe afwijkend van de methode, maar de basislijnen hiervan zullen grotendeels gevolgd worden. Wat de muzische vakken en wereldoriëntatie betreft, is er meer ruimte voor eigen inbreng. Hoe de lessen worden opgevuld, welke thema's aan bod komen en hoe aan de leerplannen voldaan wordt, is meestal de keuze van de leerkracht. Na het inschatten van de interesses en leefwereld van de kinderen kunnen de onderwerpen gekoppeld worden aan de leerplannen en eindtermen van het vakgebied. De lessen kunnen echter rijker gemaakt worden door de keuze aan de kinderen over te laten.
In eerste instantie schrikken kinderen bij de vraag: "Wat willen jullie nu leren?" Ze zijn niet gewend aan de inspraak in het leerproces op school. Het geeft hen de kans verantwoordelijkheid op te nemen en meer inzicht in hun zelfkennis. Bovendien zorg je voor een grotere betrokkenheid tijdens het leren.
Wij startten vorige week het thema 'in de ruimte'. Tijdens het inleidende klasgesprek kondigde ik het nieuw WO-thema aan, wat meteen laaiend enthousiast onthaald werd. Honderduit vertelden de eenaatjes hun kennis over de planeten, het heelal, de zon en de aarde. De doelstellingen uit het leerplan waren al bereikt nog voor het thema startte. Het deed me grijpen naar een vraag die ik in de klas, naar eigen gevoel, nog te weinig stel: "Wat willen jullie leren over het thema?" Verbaasde gezichten staarden me aan. Niet lang daarna kreeg ik de meest verwonderende vragen teruggekaatst. Ze wilden wel eens weten waarvoor die magneet in de aarde eigenlijk dient. Ook interessant is, zo werd gesteld, hoe het is om op de maan rond te lopen. Hoe ver gaat de ruimte eigenlijk? Waarom draait de aarde? Hoe kan het dat we soms maar een stuk van de maan zien? Hoe komt het dat de zon groter lijkt dan de sterren, maar eigenlijk kleiner is? Ongelooflijk veel interessante vragen, die ik voor het starten van het thema niet aan bod wilde laten komen, maar veel zeggen over de onderzoekende houding van de kinderen. We losten tijdens het klasgesprek al enkele van de vele vragen op door ze aan elkaar te stellen. Wat de één weet, kan anderen van hun vragen afhelpen en omgekeerd. We leerden van en met elkaar. We vulden elkaar aan met weetjes en informatie.
Al gauw werd voorgesteld om ruimteboeken van thuis mee te mogen brengen. We zouden een ware ruimtebibliotheek opstarten in de klas. Elk moment vrij betekent tijd om in de ruimteboeken te snuisteren, op zoek naar sprekende afbeeldingen en extra informatie. Zo leerden de eenaatjes al zelf dat hond Laika het eerste dier was in de ruimte. Hij overleefde de reis jammer genoeg niet. Met meelijwekkende interesse kreeg ik de foto onder mijn neus geduwd.Nog meer informatie kunnen we halen van het internet. 's Werelds grootste bibliotheek. Op verschillende sites gingen we op zoek naar ruimteweetjes allerhande. De eerste man op de maan, de draaiingen van de aarde en de maan, de verschillende planeten, ... . Ze hebben voor ons geen geheimen meer. We gebruikten ook Google Earth om een beeld te kunnen vormen van de aarde, gezien vanuit de ruimte. Ook de maan en de planeet Mars konden we bekijken.
Naast alle weetjes en kennis opgedaan te hebben, hebben de kinderen natuurlijk ook een enorm proces afgelegd tijdens deze activiteiten. Ze gingen zelfstandig op zoek naar antwoorden op hun eerder gestelde vragen. Ze stelden zichzelf de vraag wat ze graag wilden bijleren. Hun interesseveld werd afgetast. Ze weten dat en waar ze informatie kunnen opzoeken en kunnen die bronnen raadplegen. Wanneer kinderen zelf op zoek gaan naar informatie, zullen ze deze ook moeten kunnen filteren naar relevantie. Het geeft hen de nodige verantwoordelijkheid en inspraak in hun eigen leren.
Wat begon met een onschuldige vraag ("Wat willen jullie leren?") leverde naderhand bekeken een heel rijk leerproces op. Kinderen leren van en met elkaar en weten hoe ze op zoek kunnen gaan naar antwoorden.
Interesse in de printklare versie van de QR-fiches? Stuur me gerust een mail.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten